Pijn bij de bevalling

Weet je hoeveel hits je krijgt als je “pijn bij de bevalling” googelt? Ruim 503.000. Als je intypt: “pijnloos bevallen” krijg je 40.000 hits. Een veel besproken onderwerp dus waar werkelijk iedereen een mening over heeft.

Baringspijn fascineert. Èn al gespreksonderwerp sinds de eerste menselijke geboorte. Pijnbeleving bij de bevalling is echter behoorlijk complex, ontzettend subjectief en ook nog eens aardig cultuurgebonden:

Wanneer een zwangere Bariba-vrouw (etnische groep in West-Afrika) de tekenen van een naderende bevalling voelt, zal zij niets van enig ongemak laten merken en zich alleen terugtrekken. Pas als de bevalling achter de rug is roept zij hulp in voor het doorknippen van de navelstreng. Dit moedige gedrag wordt in de Bariba-samenleving hoog gewaardeerd terwijl het tegengestelde gedrag, het steunen en kermen, schande over de vrouw en haar echtgenoot oproept.

De Huichol indianen in Mexico geloven juist dat een bevalling een gelijk tijdig moment van grote vreugde en veel pijn is. Zij vinden dat deze vreugde en pijn door zowel vrouw als man gedeeld moet worden. De partner ondersteunt zijn vrouw waar hij kan. Er gaat een mythe rond dat ooit tijdens de bevalling de partner in de nok van het huis zat met een touw rondom zijn testikels. De vrouw trok vervolgens bij de geboorte van het kind aan het touw. Iets van gedeelde smart is halve smart? De man kreeg tijdens de bevalling wel Peyote toegediend (hallucinerende cactus), dat dan weer wel….

Muziek

Ik vind de combinatie van vreugde en pijn waar de Huichol hun ritueel op gebaseerd hebben een mooie gedachte. Net als muziek kan pijn hard en lelijk zijn maar ook hard en mooi! In het westen lijken we nu in een tijd terecht gekomen te zijn dat de focus meer en meer gericht is op alleen pijn bij de bevalling. Eigenlijk vooral op het niet aanwezig mogen zijn van pijn. Waarom praten we zo weinig over de vreugde die bij een bevalling ook aanwezig is? Waarom zijn we eigenlijk zo bang voor pijn? Pijn houdt ons in leven! Net als honger en angst heeft pijn een vitale functie met een enorme survivalwaarde.

Angst voor pijn zit hem vaak in het feit dat we niet begrijpen waar de pijn voor dient. We vinden pijn dan vervelend waardoor de 1e reactie is dat we de pijn moeten bestrijden. We leren het woord pijn ook te gebruiken op basis van ervaringen met weefselschade vanuit onze jeugd. Wanneer je denkt dat de pijn komt doordat er iets kapot aan het gaan is, zal je meer pijn voelen. Je let er dan immers meer op. Maar ben je van mening dat de pijn “loos alarm is” (of in ieder geval niet schadelijk) dan wordt de pijn minder.

De pijngevoeligheid tijdens de bevalling hangt dus onder andere af van wat bij je overheerst: het echte doel (mijn kind wordt geboren) of angst voor wat er komen gaat (uitscheuren, schaamte etc).

Voordelen van pijn bij de bevalling

Iedereen kan zo de nadelen van veel pijn bij de bevalling opnoemen: werkt vermoeiend, zorgt ervoor dat je in een neerwaartse (gedachten) spiraal komt, maakt angstig wat het gevolg kan hebben dat de bevalling (nog) langer duurt etc. etc. Maar wat zijn eigenlijk de voordelen van baringspijn?:

• Baringspijn richt de aandacht dwingend op je eigen lichaam; dat is goed want daardoor ga je nadenken wat je nu nodig hebt.
• Pijn zorgt voor toename van bepaalde belangrijke hormonen in je lichaam welke belangrijk zijn voor een goede voortgang van de bevalling.
• Pijn roept empathie op; mensen gaan voor je zorgen en laten je niet alleen
• Pijn heeft nut; een kind wat geboren wordt zonder pijnzin is nauwelijks levensvatbaar
• Een goed functionerende pijnzin kan een rol spelen bij het op tijd signaleren van complicaties tijdens de bevalling

Pijn ervaren is ok, pijn lijden is niet ok

Bevallingspijn is een complex samenspel van allerlei factoren en alleen al daarom voor iedereen anders. Eventuele maatregelen om minder pijn bij de bevalling te ervaren zijn daarom ook voor iedereen anders. Ga goed na bij jezelf wat je nodig hebt. Indien je hulp daarbij nodig hebt, kies dan een zwangerschapscursus uit die je specifiek op de bevalling voorbereid. Maar ga ook in gesprek met je zorgverlener. Het is fijn als hij/zij weet wat je bezig houdt zodat er met je meegedacht kan worden. Want de bevalling zou vreugdevol moeten zijn, jullie kindje wordt geboren en je gaat die dag nog heel erg lang vieren! En dan is er nog iets heel belangrijks: er is maar 1 persoon de EXPERT over de belevenis van pijn in jouw lijf…. En dat ben jezelf!

Kalinka Van Vehmendahl, Birth and Beyond